Η Δοκιμασία Κόπωσης είναι μια αναίμακτη εξέταση, που χρησιμεύει τόσο στην αρχική διάγνωση όσο και στη διαχρονική παρακολούθηση της καρδιακής λειτουργίας. Η Δοκιμασία Κόπωσης στηρίζεται στην καταγραφή της ηλεκτρικής δραστηριότητας της καρδιάς με ηλεκτροκαρδιογράφημα κατά την διάρκειας της άσκησης του ασθενούς. Στόχος της εξέτασης η εκτίμηση της λειτουργικής ικανότητας του ασθενούς, η ανάδειξη συμπτωμάτων στηθάγχης, η καταγραφή ηλεκτροκαρδιογραφικών ευρημάτων ισχαιμίας μυοκαρδίου και η εμφάνιση τυχόν αρρυθμιών που χρήζουν περαιτέρω διερεύνησης.

Είναι μία εξέταση, η οποία πρέπει να γίνεται σε ασφαλές περιβάλλον (ύπαρξη φαρμάκων, απινιδωτή) και από έμπειρο γιατρό για την ελαχιστοποίηση των πιθανών επιπλοκών. Επίσης, είναι απαραίτητο να προηγείται κλινική εξέταση από τον καρδιολόγο, καθώς η Δοκιμασία Κόπωσης δεν ενδεικνύεται για όλους τους ασθενείς. Η εξέταση συνιστάται εντόνως σε άτομα χωρίς συμπτώματα που όμως έχουν αυξημένο κίνδυνο να πάσχουν από στεφανιαία νόσο, λόγω ύπαρξης προδιαθεσικών παραγόντων, οι κυριότεροι εκ των οποίων είναι το κάπνισμα, η παχυσαρκία, η αύξηση της χοληστερίνης και των τριγλυκεριδίων, ο σακχαρώδης διαβήτης, το βεβαρημένο κληρονομικό ιστορικό, το έντονο άγχος και η υπέρταση.

Η Δοκιμασία Κόπωσης χρησιμοποιείται κυρίως ως αναίμακτη δοκιμασία στη διάγνωση της στεφανιαίας νόσου, αλλά επίσης, στην παρακολούθηση της στεφανιαίας νόσου μετά από καρδιακό συμβάν, όπως, π.χ. μετά από έμφραγμα του μυοκαρδίου ή μετά από διαδερμική παρέμβαση (PCI) ή μετά από επέμβαση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης (CABG).

Πέραν της διάγνωσης ισχαιμίας του μυοκαρδίου (ηλεκτροκαρδιογραφικά), η Δοκιμασία Κόπωσης παρέχει σημαντικές πληροφορίες για τη λειτουργική ικανότητα, την ανοχή στην άσκηση, την απάντηση της αρτηριακής πίεσης στην άσκηση και την πιθανή εμφάνιση αρρυθμιών που προκαλούνται κατά την άσκηση.

Στη Δοκιμασία Κόπωσης, σε κατάλληλα εξοπλισμένο χώρο, ο εξεταζόμενος υποβάλλεται σε ελεγχόμενη σωματική άσκηση (βάδισμα σε κυλιόμενο τάπητα), κατά το οποίο συνεχώς παρακολουθείται το ηλεκτροκαρδιογράφημα και η αρτηριακή πίεση, ενώ αξιολογούνται ενδεχόμενα ενοχλήματα που μπορεί να αναφερθούν κατά τη διάρκεια της άσκησης καθώς και μετά από αυτήν.

Στον εξεταζόμενο συνδέουμε σειρά από καλώδια (ηλεκτρόδια) με αυτοκόλλητες ταινίες και έπειτα ανεβαίνει στον κυλιόμενο τάπητα. Στην αρχή η άσκηση είναι εύκολη και προοδευτικά γίνεται εντονότερη, όπως καθορίζεται από το πρωτόκολλο που ακολουθείται. Το πιο δημοφιλές είναι το πρωτόκολλο Bruce το οποίο αποτελείται από στάδια, με διάρκεια 3 λεπτών το καθένα.

Ο χρόνος της εξέτασης καθορίζεται κυρίως από την αντοχή του ασθενή μέχρι την εμφάνιση κούρασης και αναλόγως των αντιδράσεων και μετρήσεων που παρατηρεί ο καρδιολόγος. Από διαγνωστικής πλευράς και ανεξάρτητα από τη φυσική κατάσταση του εξεταζόμενου, ο επιβλέπων καρδιολόγος μπορεί να σταματήσει την εξέταση, όταν η καρδιακή συχνότητα αγγίξει τη Μέγιστη Προβλεπόμενη για την ηλικία του εξεταζόμενου Καρδιακή Συχνότητα (ΜΠΚΣ), η οποία καθορίζεται προσεγγιστικά από τον μαθηματικό τύπο ΜΠΚΣ = 220 - ηλικία σφύξεις κατά λεπτό. Για παράδειγμα, η ΜΠΚΣ για έναν ασθενή 40 ετών θα είναι 220 - 40 = 180 σφύξεις ανά λεπτό, ενώ για έναν ασθενή 65 ετών θα είναι 220 - 65 = 155. Ένα μέσης φυσικής κατάστασης φυσιολογικό άτομο 35-50 ετών συνήθως, αντέχει έως 10 λεπτά πάνω στον τάπητα, ενώ άτομα καλής φυσικής κατάστασης μπορεί να ξεπεράσουν και τα 12 λεπτά στο πρωτόκολλο Bruce. Ο επιβλέπων καρδιολόγος μπορεί, εφόσον κριθεί αναγκαίο από τα διαγνωστικά ευρήματα, να τερματίσει τη δοκιμασία ακόμη και σε πολύ πρώιμο στάδιο.